Nigeria

Nigeria

Nigeria leży w zachodniej Afryce, nad Zatoką Gwinejską, w dorzeczu Nigru. Ten najludniejszy kraj Afryki przeżywa obecnie znaczące przemiany. W 1998 roku przestał być państwem reżimu wojskowego. Zaniedbana gospodarka i skorumpowane władze wszystkich szczebli wymagają stanowczych działań nowego prezydenta. Wzrastająca w dużym tempie liczba ludności i zagraniczne zadłużenie nie ułatwiają tego zadania.

Południową część Nigerii zajmują niziny nadbrzeżne, które ku północy przechodzą w rozległy płaskowyż, dochodzący do wysokości 1690 m n.p.m. Jest on przecięty przez doliny dwóch dużych rzek: płynącego ku południowi Nigru i jego lewego dopływu Benue, rzeki płynącej ze wschodu na zachód. Niger -jedna z największych rzek Afryki, tworzy u ujścia do Zatoki Gwinejskiej rozległą deltę. Na zachodzie wybrzeże deltowe przechodzi w lagunowe. Najwyższym wzniesieniem jest góra Vogel (2042 m n.p.m.), leżąca w masywie Shebshi, przy granicy z Kamerunem. Jak na kraj średniej wielkości, Nigeria ma zadziwiająco dużo typów klimatu. Strefy klimatyczne zmieniają się z południa na północ, przy czym na południu panuje klimat równikowy wybitnie wilgotny (o cechach monsunowych), o najmniejszej amplitudzie średnich temperatur w ciągu roku (25-28*C) i najwyższej rocznej sumie opadów wynoszącej na obszarze delty Nigru 3400 mm. W tym rejonie trudno mówić o porze deszczowej, bo opady występują przez cały rok. Pewne nasielenie daje się zauważyć od czerwca do września. Ku północy klimat przechodzi stopniowo w podrównikowy wilgotny. Na północy wyraźny jest wpływ bliskości wielkich obszarów zwartego ląu saharyjskiej części Afryki. Teren ten należy do strefy klimatów zwrotnikowych. Na północno- wschodnich krańcach kraju, w rejonie jeziora Czad, średnie miesięczne temperatury wahają się od 22*C w styczniu do 32*C w kwietniu maju, a roczne opady wynoszą zaledwie 350mm.

Gospodarka Nigerii
Podstawą gospodarki Nigerii jest ropa naftowa ( 101 mln ton w 1997 r.). Kraj zajmuje 11. miejsce na świecie pod względem jej wydobycia. Bogate złoża znajdują się w delcie Nigru i na szelfie kontynentalnym wzdłuż wybrzeża południowo-wschodniego. Jest ona transportowana z rejonu delty systemem rurociągów o łącznej długości 5500 km do największych portów i rafinerii. Sprzedaż ropy naftowej stanowi 96% wartości eksportu. W Nigerii wydobywa się także cynę, kolumbit (1. miejsce na świecie), a także rudy żelaza i manganu. Ważną rolę odgrywa przemysł środków transportu, maszynowy, chemiczny oraz przetwórczy, oparty na produktach krajowego rolnictwa (spożywczy, włókienniczy i olejowy). Energię elektryczną pozyskuje się głównie w hydroelektrowniach (największa Kainji na rzece Niger) i przez spalanie ropy naftowej. Choć w rolnictwie i leśnictwie zatrudnionych jest około 64% ludności, większość produktów rolnych kieruje się na rynek wewnętrzny. Uprawia się głównie maniok i pochrzyn (na południu kraju), proso, sorgo, kukurydzę, bataty i ryż, a z roślin przemysłowych kakaowiec, bawełnę, orzeszki ziemne, palmę oleistą i trzcinę cukrową. Ludność zajmuje się także hodowlą bydła, owiec, kóz i rybołówstwem. Najbogatsze łowiska stanowią przybrzeżne wody Zatoki Gwinejskiej, Niger i jezioro Czad.

Bogactwo Przyrody Nigerii
Prawdziwą ostoją dzikiej przyrody są rezerwaty Borgu na zachodzie i Gasha-ka Gumpti na wschodzie kraju. Ten drugi leży na odludnym, wyżynnym terenie, porośnięty jest bujnym lasem deszczowym i sawanną. Zamieszkują go m.in. lamparty, pawiany zielone, antylopy gnu i gazele. Nad rzeką Omo znajduje się rezerwat biosfery UNESCO (założony w 1977 r.), obejmujący wilgotne lasy równikowe.

Mieszkańcy Nigerii
Nigeria jest państwem zróżnicowanym etnicznie. Jej terytorium zamieszkuje ponad 200 różnych grup plemiennych, mówiących różnymi językami lub dialektami. Oprócz tego zaznacza się także przynależność do różnych grup wyznaniowych, przy czym żadna z religii nie jest dominująca. Około połowy mieszkańców wyznaje islam, wielu wyznawców mają także animiści i kościoły chrześcijańskie. Z tego powodu często dochodzi do poważnych konfliktów. Rozmieszczenie ludności jest nierównomierne. Największa gęstość zaludnienia występuje na południu i północy kraju, w szczególności wokół dużych ośrodków miejskich jak Lagos, Ibadan, Zaria i Kano. Nadal jednak w miastach mieszka tylko 35% ludności. Najsłabiej zaludnione tereny znajdują się w środkowej części płaskowyżu, na północ od doliny Benue.

Historia Nigerii
Pierwsze ślady państwowości na terenach dzisiejszej Nigerii pochodzą z I tysiąclecia p.n.e. Wiadomo, że już wtedy istniały wysoce zorganizowane struktury państwowe, które jednak nie obejmowały swoimi wpływami zbyt wielkiego terytorium. W okresie europejskiego średniowiecza obszary dorzecza dolnego Nigru podzielone były między ludy Hausa, Jaruba, Benin, Kanem, zorganizowane w autonomiczne państwo z silnym ośrodkiem władzy. Od początku ekspansji arabskiej w Afryce Północnej państwa te uległy stopniowej islamizacji. Pierwszymi Europejczykami penetrującymi nigeryjskie wybrzeża Zatoki Gwinejskiej byli portugalscy handlarze niewolników. Od 2 połowy XVI w. terenami tymi zaczeli się interesować Brytyjczycy. Początkowo eksplorowali jedynie rejon wybrzeża, a z czasem jednak zapuszczali się coraz dalej, w górę doliny Nigru. Najpierw był to podbój gospodarczy, jednak od połowy XIX w. zaczęli zajmować coraz większe tereny, tworząc niewielkie posiadłości. Ich połączenie i utworzenie Kolonii i Protektoratu Nigerii stało się faktem w 1914r. Jeszcze przed ostatecznym podporządkowaniem Nigerii Wielkiej Brytani, dochodziło tam do antybrytyjskich wystąpień. Najgwałtowniejsze , miały miejsce w latach 1905-1906, 1908-13, 1918-1923. W latach 50. XX w. nastąpił stoponiowy wzrost autonomii państwa, co ostatecznie doprowadziło w 1960r. do odzyskania przez Nigerię niepodległości. Od 1963r. jest ona republiką związkową w ramach brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Nowe samodzielne władze nie potrafiły jednak podołać trudom rządzenia państwem tak różnorodnym etnicznie i religijnie. W 1967 r. nastąpiła secesja Regionu Wschodniego jako niezależnej republiki Biafry, zamieszkanej głównie przez Ibo. W latach 1967–70 doszło do krwawej wojny domowej. Głównymi stronami konfliktu był rząd centralny i secesjoniści z plemiona Ibo. Ostatecznie wojna zakończyła się klęską i eksterminacją Ibów - liczbę ofiar szacuje się na mniej więcej 2 miliony.